Trong bối cảnh pháp luật bảo vệ quyền lợi của người lao động ngày càng chặt chẽ, một số hành vi vi phạm liên quan đến bảo hiểm xã hội và bảo hiểm y tế đang thu hút sự chú ý. Luật Bảo hiểm xã hội và Luật Bảo hiểm y tế năm 2024 đã quy định rõ ràng các hành vi bị nghiêm cấm và hình thức xử phạt đối với những trường hợp trốn đóng bảo hiểm. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ về các hành vi này, từ quy định tại các điều luật cho đến những mức xử lý nghiêm khắc.
Contents
Các Hành Vi Bị Nghiêm Cấm Khi Tham Gia Bảo Hiểm Xã Hội
Theo Điều 9 của Luật Bảo hiểm xã hội 2024, có nhiều hành vi bị coi là vi phạm trong lĩnh vực bảo hiểm xã hội, bao gồm:
- Chậm và trốn đóng bảo hiểm: Đây là hành vi không đóng hoặc đóng không đủ bảo hiểm xã hội bắt buộc hay bảo hiểm thất nghiệp.
- Chiếm dụng tiền bảo hiểm: Hành vi này liên quan đến việc chiếm giữ tiền hưởng bảo hiểm xã hội hoặc bảo hiểm thất nghiệp.
- Cản trở quyền lợi: Làm khó khăn hoặc gây thiệt hại đến quyền và lợi ích hợp pháp của đối tượng tham gia bảo hiểm.
- Gian lận hồ sơ: Genm phí trong việc thực hiện bảo hiểm xã hội.
- Sử dụng quỹ trái phép: Sử dụng quỹ bảo hiểm xã hội và bảo hiểm thất nghiệp không đúng cách.
- Có hành vi trả lương thấp hơn quy định: Đăng ký mức lương làm căn cứ đóng bảo hiểm thấp dưới quy định của pháp luật.
- Cung cấp thông tin không chính xác: Đăng ký, báo cáo sai sự thật liên quan đến bảo hiểm xã hội và bảo hiểm thất nghiệp.
- Thông đồng thực hiện vi phạm luật: Giúp sức hoặc che giấu hành vi vi phạm liên quan đến bảo hiểm xã hội.
Trốn Đóng Bảo Hiểm Xã Hội
Theo Điều 39, Luật Bảo hiểm xã hội 2024, hành vi trốn đóng bảo hiểm xã hội và bảo hiểm thất nghiệp được xác định rõ ràng qua một số trường hợp cụ thể:
- Người sử dụng lao động không đăng ký hoặc đăng ký không đầy đủ số người phải tham gia bảo hiểm với thời hạn hơn 60 ngày sau khi hết thời gian quy định.
- Đăng ký tiền lương làm căn cứ thấp hơn quy định.
- Không đóng hoặc đóng không đủ số tiền đã đăng ký sau 60 ngày kể từ ngày hết hạn.
Hành vi này sẽ bị xử lý nghiêm nếu người sử dụng lao động tái phạm.
Trốn Đóng Bảo Hiểm Y Tế
Theo Điều 48a và Điều 48b của Luật Bảo hiểm y tế 2024, chậm và trốn đóng bảo hiểm y tế cũng bị quy định rõ ràng. Cụ thể:
- Chậm đóng bảo hiểm y tế: Là việc không đóng hoặc đóng chưa đầy đủ số tiền quy định, hoặc lập danh sách không đầy đủ số người tham gia bảo hiểm trong 60 ngày.
- Trốn đóng bảo hiểm y tế: Có các trường hợp tương tự như trốn đóng bảo hiểm xã hội. Người sử dụng lao động không lập danh sách đầy đủ hoặc đăng ký mức lương thấp hơn quy định có thể bị xử phạt.
Hình Thức Xử Phạt Đối Với Trốn Đóng Bảo Hiểm
Theo Điều 216 Bộ luật Hình sự, tội trốn đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế và bảo hiểm thất nghiệp sẽ bị xử lý hình sự trong những trường hợp cụ thể. Nếu một người có nghĩa vụ đóng bảo hiểm mà gian dối hoặc sử dụng các thủ đoạn khác để không đóng hoặc không đóng đầy đủ trong thời gian từ 6 tháng trở lên, họ có thể bị xử phạt với mức tiền từ 50.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng, hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 01 năm.
Các trường hợp như:
- Trốn đóng bảo hiểm từ 50 triệu đồng trở lên sẽ bị phạt đến 200 triệu đồng và có thể từ 6 tháng đến 3 năm tù giam.
- Các mức xử lý cao hơn cho những trường hợp trốn đóng lên đến 1 triệu đồng và có từ 200 lao động trở lên đều có mức xử phạt nghiêm khắc hơn.
Các pháp nhân thương mại vi phạm cũng sẽ phải chịu mức xử phạt tương ứng.
Tóm lại
Hệ thống pháp luật Việt Nam đã quy định rõ ràng về những hành vi bị nghiêm cấm trong tham gia bảo hiểm xã hội và bảo hiểm y tế. Những người sử dụng lao động cần nắm chắc quy định để tránh vi phạm và nhận hình thức xử lý nghiêm khắc trong trường hợp có hành vi trốn đóng bảo hiểm. Các quy định này không chỉ để bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người lao động mà còn tạo sự công bằng trong việc thực thi nghĩa vụ bảo hiểm xã hội và y tế.
